شمار جان باختگان مشروبات الکلی مسموم در هرمزگان همچنان در حال افزایش است واین شمار بامداد امروز به ۱۷ تن رسید.
از چهارشنبه هفته گذشته ۱۶۸ بر اثر نوشیدن مشروبات الکلی دست ساز مسموم شدند و ۷ تن در کما هستند حال برخی از بیماران وخیم است و احتمال افزایش قربانیها وجود دارد. به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز خلیج فارس؛ رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان میگوید: بیمارانی با علایم مسمومیت الکلی و افزایش اسید خون به مراکز درمانی بندرعباس و ۵ شهر دیگر استان مراجعه کردند. اما اینان نخستین و آخرین قربانیان مشروبات الکلی نیستند. معضل سابقه دار در هرمزگان این دومین طغیان مسمومیت الکلی در ۱۰ سال اخیر در هرمزگان است. در سال ۸۷ نیز مصرف مشروبات الکلی با الکل چوب باعث مرگ ۱۲ نفر و مسومیت ۸۷ نفر در بندرعباس شد. در سال ۸۷ در مورد دیگری در مراسم عروسی مصرف این مشروبات دست ساز باعث مسمومیت ۳۳ نفر شد که باعث ایست قلبی و مرگ مغزی عدهای شد. امیر رضا مصباحی رئیس وقت بیمارستان شهید محمدی بندرعباس علت این مسمومیتها را وجود درصد قابل توجهی الکل چوب (متانول) در این مشروبات عنوان کرده بود؛ عاملی که به نظر میرسد در سایر موارد هم اصلیترین دلیل مرگباربودن مشروبات الکلی دستساز باشد. از ابتدای امسال نیز دو مورد مسومیت الکی دست ساز در شهرهای کیش و بندرعباس گزارش شده است که ۴ نفر در این دو مورد جان باختند. در مسمومیت الکلی کیش سه گردشگر خارجی نیز دچار مرگ مغزی شدند. در طول سال پروندههای مسومیت الکلی در گوشه و کنار و در محلههای بندرعباس گشوده و گاهی به مانند حادثه هفته گذشته به طغیانی بزرگ تبدیل میشود. جوانان قربانیان اصلی مدیر کل امور اجتماعی استانداری هرمزگان میگوید: بیشتر متوفیان مسمومیت الکلی در رده سنی جوانان بودند که بصورت تفننی از این مواد استفاده کردند و در میان کشته شدگان تنها ۲۰ درصد اعتیاد به الکل داشته اند. منصور اخلاقی پور میافزاید: کمتر از نیم درصد از مصرف کنندگان از بین زنان و نوجوانان هستند که رقم بسیار پایینی است و هنوز به عنوان آسیب مطرح نیست. وی میگوید: زمان مصرف در روزهای اخر هفته نشان از استفاده تفننی و بیکاری و اوقات فراغت در جمعهای محلهای بوده است. از افراد مسموم شده هفته گذشته هفت نفر زن و بقیه مرد هستند. سن مراجعه کنندگان نیز بین ۱۵ تا ۶۰ سال است. در میان جان باختگان پدر، پسر و داماد یک خانواده نیز وجود دارند. یک جوان نیز که برای نخستین بار از این مشروبات استفاده کرده است بینایی اش را از دست داده است. این تنها یکی از عوارضهای استفاده از این مواد خطرناک است. ۱۷۰ نفر از بیماران دیالیز شده اند که احتمال از کارافتادن کلیه ۶۰ درصد از این افراد وجود دارد. اینها تنها بخش از عوارض و آسیبهای مصرف این مواد است. مدیرگروه اورژانس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نیز گفت: مشروبات الکلی مسموم ظرف شش تا ۱۲ ساعت موجب تاری دید، سفیدی میدان دید و کاهش میزان هوشیاری و تشنج میشود که افراد اگر فوری تحت درمان قرار نگیرند دچار از کار افتادگی کلیه و قلب میشوند. دکتر سید اشکان طبیب زاده افزود: مصرف ۳۰ سی سی الکل مسموم، کوری همیشگی و مصرف ۵۰ سی سی الکل مسموم مرگ را بدنبال دارد که هرچه فاصله زمانی مسمومیت تا مراجعه به پزشک کوتاهتر باشد میتوان از آسیبهای بیشتر جلوگیری کرد. پلیس در ابتدای این فاجعه عاملان توزیع مشروبات فاسد را بازداشت کرد. بر اساس اعلام پلیس الکل فاسد این مشروبات از تهران علاوه بر هرمزگان به ۳ استان دیگر نیز ارسال شده است. عامل توزیع پس از خریداری الکل فاسد از تهران آنها را با عرق قاطی کرده و باعث افزایش مسمومیتها شده است. فرمانده انتظامی هرمزگان میگوید: سه مرد و یک زن عامل توزیع این مشروبات دستگیر شده اند. سردار عزیرالله ملکی میافزاید: سرکرده اصلی این باند فردی سابقه دار است که مدتی پیش دستگیر شده و از زندان هدایت این شبکه تولید و توزیع مشروبات الکلی را برعهده داشته است. گرانی مشروبات خارجی عامل رونق مشروبات دست ساز در سالهای گذشته به علت شرایط اقتصادی الگوی مصرف از مشروبات قوطی و مشروبات خارجی به دست سازها گرایش پیدا کرده است و عدهای در مراسمهای عروسی و جشنها و جمعهای محلهای این مواد استفاده میکنند. به اعتقاد کارشناسان مشروبات دست ساز جزو رفتارهای پرخطر و آسیب زا است که روند استفاده آن در سالهای اخیر بویژه در طبقات متوسط و محلههای حاشیه نشین افزایش یافته است. بر اساس آمار جهانی نیز ایران از نظر الگوی مصرف مشروب جزو ۱۵ کشور پرخطر در دنیاست. در گزارشهای امنیتی اجتماعی نیز مصرف مشروبات جزو پنج معضل امنیتی استان ذکر شده است. از ابتدای امسال ۱۴۵ هزار لیتر مشروب دست ساز در استان کشف شده است که در مقایسه با پارسال افزایش ۲۱ درصدی دارد. این کشفیات تنها ۴۰ تا ۵۰ مورد از مراکز عرضه عرق سگی و مشروب یا به اصطلاح ساقیها هستند. شمار ساقیان در استان نشان از فعالیت آزاد و کسب و کار بدون خطر است. غلام از ساکنان بدرعباس که اعتیاد به مشروبات دست ساز (عرق) دارد میگوید: در هر محله بندرعباس ۴ تا ۵ فروشنده عرق هستند که روزانه تا ۱۰۰ لیتر فروش دارند. هر کیسه پلاستیکی ۳۰۰ سی سی عرق بین ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان فروخته میشود. ناصر از فروشندگان مشروب در یکی از محلات بندرعباس نیز میگوید: فروش ما بستگی به کیفیت مشروب دارد که از ۲۰ لیتر در روز تا ۱۰۰ لیتر میرسد. او میگوید: به علت گران بودن کشمش از خرما و شکر برای ساخت عرق استفاده میشود و عدهای نیز برای گیرایی و تاثیر بیشتر به آن قرصهای خواب آور و الکل سفید اضافه میکنند. بررسیهای میدانی نیز نشان میدهد در چند سال اخیر کسانی که تجربه مصرف مشروبات داشته اند به مصرف شیشه و مواد مخدر خطرناک روی آورده اند. صحبت با عدهای از مصرف کنندگان شیشه نشان دهنده این است که اولین تجربه و مصرفشان از مشروبات شروع شده است. طبقات پایین جمعه قربانیان اصلی روی دیگر مصرف مشروبات در هرمزگان استفاده ازمشروبات پلمپ و خارجی است که بیشتر در میان طبقات متوسط به بالا و مرفه رواج دارد. با گشت و گذار در شهر بندرعباس انواع قوطیهای خالی رها شده آبجو یا کله اسبی در خیابانها و معابر دیده میشود. هرمزگان به علت نزدیکی به مراکز عمده تولید مشروب مانند شرکتهای تولید کننده مشروب سی سی اینترناسیونال و شرکت آلمانی باواریا در امارات و بندر خصب عمان در معرض واردات هدفمند و سازمان دهی شده قراردارد. خدمات ویژه و بیمه ایی شبکههای فعال به خریداران منجر شده تا قاچاقچیان با خیال راحت قاچاق کنند. سواحل طولانی هرمزگان و رواج قاچاق مشروبات بر اساس منابع امنیتی نزدیک به ۱۰۰ قایق سبک در قاچاق مشروب فعال هستند. مشروبات به صورت حوالهای و اعتبای در اختیار قاچاقچیان قرار میگیرد تا پس از فروش وجه آن را پرداخت کنند و در صورت مصادره و بازداشت هیچ وجهی از آنها دریافت نمیشود. روزانه ۵۰ هزار قوطی نیم لیتری وارد استان میشود که بخشی از آن به استانهای دیگر فرستاده میشود. سواحل گسترده و تردد زیاد شناورها و قایقهای فاقد هویت باعث شده تا قاچاقچیان از این روزنهها استفاده کرده و کالای خود را وارد کند. بیش از ۱۴۰ خور قابل قایق رانی در استان وجود دارد که هیچ نهادی حاضر به ساماندهی و حصار کشی این خورها نیست. اکنون علاوه بر نقاط کور ساحلی و خورها نزدیک به ۵۰ روستای استان مراکز عمده بارانداز و واردات مشروب هستند. آنچیزی که این روزها مصرف مشروبات دست ساز را افزایش داده است افزایش قیمت مشروبات خارجی و تضعیف ارزشهای اجتماعی و معنوی در جامعه بویژه طبقه متوسط است. بر اساس پژوهشهای معاونت اجتماعی نیروی انتظامی استان و امور اجتماعی استانداری هرمزگان میان وضعیت اقتصادی و استفاده از نوع و الگوی مصرف رابطه مستقیم وجود دارد. مدیر کل اموراجتماعی استانداری هرمزگان میگوید: استفاده از این مشروبات در ماه محرم و چند روز پس از عاشورا نشان از کمرنگ شدن ارزشهای اجتماعی است. اخلاقی پور میافزاید: هر سال در ماههای محرم و صفر میزان آسیبهای اجتماعی بسیار کاهش مییابد. پایین بودن نشاط اجتماعی در هرمزگان وی میگوید: توسعه فضاهای نشاط اجتماعی و سرزندگی، طبیعت گردی باعث کاهش مصرف مشروبات الکلی در جامعه میشود. مدیر کل امور اجتماعی استانداری هرمزگان تدوین سند مقابله و کاهش الکل در کشور و راه اندازی مراکز ترک اعتیادهای نوظهورو الکل از برنامههای عملی برای مقابله با مصرف و شیوع الکل در جامعه است. انچه مسلم است استفاده از الکل به علت مجرمانه بودن این رفتار در کشور آمار واقعی و مستندی وجود ندارد و وقوع و طغیان مسمومیتهای الکلی در برهههای از زمان و افزایش مرگ ناشی از بحران و آسیب اجتماعی جدی است که بیش از همه تلنگری به خانوادهها و مسولان اجتماعی و فرهنگی کشور است. نویسنده: محمد امیرمحمدی